تنگی نفس:
توقف ناگهاني قلب يکي از فوريتهاي امدادي بوده که اگر در همانموقع بتوان بيمار را نجات داد، حيات او تجديد ميگردد.
علل:
بيماريهي قلبي وعروقي، ضربه به قلب، داروهي محرک، غرقشدگي، خفگي، برخي بيماريها، بيهوشي، شوک،خونريزي، برقگرفتگي و … از علل يست قلبي ميباشند.
علايم:
مردمکهي گشاد،اختلال تنفسي يا قطع تنفس و نبض، خاکستري رنگ شدن پوست، عدم وجود نبض در ناحيهگردن
روش تشخيص:
براي اين کار از نبض ناحيه گردن استفاده ميشود. ۵-۱۰ ثانيهبري يافتن نبض تلاش کنيد، اگر نبضي احساس نکرديد به معني يست قلبياست.
کمکهاي اوليه:
ماساژ قلبي
ماساژ قلبي عبارت است از فشار منظم و موزونيکه بوسيله کف دو دست در بزرگسالان، کف يک دست در کودکان و دو انگشت در نوزادان رويديواره جلويي قفسه سينه وارد ميشود.
نحوه انجام ماساژ قلبي:
۱. محل ماساژ رامعين کنيد.
در بالغين و اطفال دو انگشت بالاتر از انتهي استخوان جناغ سينه و درشيرخواران زير يک سال يک سانتيمتر پيينتر از خطي که دو نوک سينه را به هم وصلميکند روي استخوان جناغ سينه.
۲. پاشنه يک دست را در محل مشخص شده جهت انجامماساژ قرار داده و دست ديگر را روي دست اول قرار دهيد، سپس انگشتانتان را در هم فروکنيد. نبيد نوک انگشتانتان با سينه مصدوم در تماس باشد.
۳. در حاليکه دستهاکاملاً عمود بر بدن مصدوم بوده و آرنجها کاملاً صاف ميباشد قفسه سينه او را بهنرمي و آرامي به سمت داخل فشار دهيد. از فشارهي تيز و سريع بپرهيزيد
.
احيا قلبيو ريوي (C.P.R) Cardio Pulmonary Resuscitation
در صورت يست قلبي و تنفسي،همزمان اقدام به انجام تنفس مصنوعي و ماساژ قلبي همراه با هم ميکنيم که به ين عمل CPR گويند.
عمليات CPR در سه مرحله انجام ميشود:
A: Air way يجاد راه هوييباز (۱)
B: Breathing برقراري تنفس مناسب (۲)
C: Circulation برقراري جريانخون مناسب (۳)
موارد (۱) و (۲) در فصلنامه شماره سه توضيح داده شد.
CPR دربزرگسالان به روش يک نفره و دو نفره انجام ميگيرد به ين صورت که بعد از تشخيص قطعتنفس و يست قلب از طريق روشهي تشخيصي گفته شده، بيد بلافاصله بعد از بازکردن راههويي (A) اقدام به تنفس مصنوعي (B) و ماساژ قلبي (C) توأم نمود.
CPR يکنفره:
خلاصه عمليات CPR توسط يک امدادگر به ترتيب زير است:
۱. از بيهوش بودنمصدوم اطمينان حاصل کنيد.
۲. درخواست کمک نمييد.
۳. راه هويي را بازکنيد.(A)
۴. تنفس مصدوم را برقرار کنيد.(B)
۵. در صورت يست تنفسي، دوبارتنفس مصنوعي بدهيد.
۶. نبض سرخرگ کاروتيد(گردني) را کنترل کنيد.
۷. در صورتيست قلبي، ۱۵ بار ماساژ قلبي بدهيد.(C)
۸. سپس دو بار تنفس بدهيد. ين چرخه رابصورت دو بار تنفس مصنوعي و ۱۵ بار کمپرس قلبي به مدت يک دقيقه (يعني ۴ بار تنفس وماساژ) ادامه دهيد.
۹. در دقيقه اول و پس از آن، هر سه دقيقه يک بار نبض کاروتيدرا بررسي کنيد. به محض برقراري ضربان قلب، ماساژ قلبي را متوقف کرده و تنها به تنفسمصنوعي با سرعت ۱۲ بار در دقيقه بپردازيد.
۱۰. به محض برقراري تنفس طبيعي، تنفسمصنوعي را قطع کرده و مصدوم را در وضعيت بهبودي قرار دهيد.
۱۱. اگر تنفس و ضربانقلب مصدوم برقرار نشد، CPR را تا رسيدن پزشک ادامه دهيد.
CPR دو نفره:
خلاصهعمليات CPR با دو امدادگر به ترتيب زير است:
۱. دو امدادگر در طرفين مصدوم زانوميزنند. امدادگر اول که مسيول تنفس مصنوعي است بالي سر مصدوم قرار ميگيرد. امدادگر دوم که مسيول ماساژ قلبي است، لباس مصدوم را کنار زده و دستهيش را درموقعيت صحيح روي جناغ سينه قرار ميدهد.
۲. امدادگر اول با صدا زدن و تکان دادنمصدوم از بيهوشي و يست تنفسي او اطمينان حاصل ميکند. سپس راه تنفس را باز کرده ودو بار تنفس مصنوعي ميدهد. پس از آن نبض شريان کاروتيد را آزميش کرده و در صورتيست قلبي به امدادگر دوم فرمان شروع ماساژ قلبي را ميدهد.
۳. امدادگر دومماساژ قلبي را با سرعت ۶۰ بار در دقيقه شروع ميکند.
۴. امدادگر اول بدون وقفهيک بار تنفس ميدهد و امدادگر دوم نيز بدون وقفه ۵ بار ماساژ قلبي ميدهد و ينچرخه (يک بار تنفس و پنج بار ماساژ قلبي) به مدت يک دقيقه ادامه يابد.
امدادگراول بيد در ضمن انجام ماساژ قلبي توسط همکارش، نبض شريان کاروتيد را بررسي کند واز مؤثر بودن ماساژ قلبي اطمينان حاصل کند. اگر همزمان با ماساژ قلبي، نبض کاروتيدحس نشد ممکن است اشکال در نحوه قرارگيري مصدوم يا نقطه وارد آمدن فشار يا نيرو کمامدادگر باشد که هريک از ين اشکالات بيد سريعاً برطرف شود.
نکته ۱) اگر مصدوميتنفس ميکند ولي تنفس او دچار اشکال است، ميتوانيد به او تنفس مصنوعي بدهيد اما تازمانيکه قلب ضربان دارد هرچند ضعيف و نامنظم، هرگز نبيد اقدام به ماساژ قلبي کرد،چون ين کار ممکن است يست کامل قلب را در پي داشته باشد.
نکته ۲) بري اطميناناز يست قلبي از نبض گردني استفاده کنيد. استفاده از نبض سرخرگهي محيطي در ناحيهمچ دست يا بازو ميتواند باعث اشتباه شود، چون نبض ين شريانها حتي در شريطي کهقلب هنوز ميتپد، ضعيف و غيرقابل لمس ميباشند.
نکته ۳) به دليل اهميت ماساژقلبي، ضرورتي ندارد که در حين تنفس مصنوعي، انجام ماساژ قلبي متوقف شود زيرا ماساژقلبي تنها درصدي از کار قلب را يجاد ميکند.
نکته ۴) در اطفال کمتر از ۸ سال CPR همواره يک نفره بوده و نسبت آن(تنفس مصنوعي و ماساژ قلبي) يک به پنجميباشد.
خطاها و عوارض CPR:
* ممکن است هنگام دادن تنفس، دهان امدادگر کاملاً دهان